กระบวนการทำผลิตภัณฑ์เซรามิก ประกอบด้วยขั้นตอน ได้แก่ การเตรียมวัตถุดิบ การขึ้นรูป การตกแต่ง การเคลือบ และการเผา แต่ละขั้นตอนมีความสำคัญ ดังนี้ (1) การเตรียมวัตถุดิบ ได้แก่ การเตรียมเนื้อดิน และเคลือบ ซึ่งในการเตรียมต้องมีการใส่วัตถุดิบหลายชนิด จึงต้องมีการเตรียมที่ดี โดยต้องเตรียมให้เป็นเนื้อเดียวกัน มีการทดสอบสมบัติ และควบคุมสมบัติให้ได้ตามต้องการ (2) การขึ้นรูปผลิตภัณฑ์เซรามิกมีหลายวิธี มีทั้งที่ใช้แบบพิมพ์ ได้แก่ การหล่อแบบ จิ๊กเกอร์ โรลเลอร์ และแรมเพส เป็นต้น และขึ้นรูปโดยอาศัยความเหนียวของเนื้อดิน ได้แก่ การปั้นแป้นหมุน และการปั้นอิสระ ซึ่งแต่ละวิธีมีความเหมาะสมกับลักษณะและสมบัติของเนื้อดินปั้นแต่ละประเภท (3) การตกแต่ง เป็นการทำให้ผลิตภัณฑ์มีลวดลาย และมีความสวยงาม ซึ่งขั้นตอนนี้ ผู้ประกอบการจะต้องมีความรู้ความเข้าใจในพื้นฐานของการใช้สีตกแต่ง การร่างลวดลาย และการใช้พู่กัน (4) การเคลือบ ต้องมีการควบคุมคุณภาพของวัตถุดิบ คุณภาพน้ำเคลือบ และการนำเคลือบไปใช้งานให้เหมาะสม เพื่อไม่ให้เกิดตำหนิในชิ้นงาน เช่น เคลือบราน รูเข็ม และเคลือบหนี เป็นต้น และ (5) การเผา ซึ่งเป็นขั้นตอนสุดท้าย เป็นขั้นตอนที่ทำให้ผลิตภัณฑ์เกิดความแข็งแรง การเผาที่ดีสามารถช่วยให้ผลิตภัณฑ์มีคุณภาพ ช่วยลดปัญหาของเสีย และลดการใช้เชื้อเพลิง ซึ่งช่วยลดต้นทุนการผลิตได้ จึงจำเป็นต้องอาศัยเตาเผา และวิธีการเผาที่ถูกต้องอย่างมีประสิทธิภาพ
กรมวิทยาศาสตร์บริการ ได้จัดทำหลักสูตร “กระบวนการผลิตเซรามิกและการควบคุมคุณภาพ” โดยถ่ายทอดความรู้ เรื่อง วัตถุดิบที่ใช้ในกระบวนการผลิต การเตรียมเนื้อดิน การทดสอบสมบัติของเนื้อดิน การขึ้นรูป การเคลือบ การทดสอบสมบัติของน้ำเคลือบ ตลอดจนกระบวนการเผา และการบำรุงรักษาเตาเผา เพื่อให้ผู้เข้ารับการอบรมสามารถนำองค์ความรู้ไปประยุกต์ใช้ในการพัฒนาผลิตภัณฑ์ และได้ผลิตภัณฑ์ที่มีคุณภาพได้มาตรฐาน รวมถึงการช่วยลดต้นทุนการผลิต และลดปัญหาของเสีย
เพื่อให้ผู้อบรมมีความรู้ความเข้าใจในกระบวนการผลิตเซรามิก สามารถนำไปประยุกต์ใช้เพื่อพัฒนากระบวนการผลิต และพัฒนาผลิตภัณฑ์ต่อไป
หัวข้อ |
รายละเอียดหลักสูตร |
จำนวนชั่วโมง |
|
|
|
ทฤษฎี |
ปฏิบัติ |
1 |
ความรู้เรื่องเซรามิก |
2.0 |
|
2 |
วัตถุดิบที่ใช้ในกระบวนการผลิต |
2.0 |
|
3 |
การเตรียมเนื้อดิน |
2.0 |
|
4 |
การขึ้นรูปผลิตภัณฑ์ |
2.0 |
|
5 |
การเคลือบผลิตภัณฑ์ |
2.0 |
|
6 |
การเผาผลิตภัณฑ์ |
2.0 |
|
7 |
การเตรียมเนื้อดิน และการทดสอบสมบัติของเนื้อดิน |
|
36.0 |
8 |
การขึ้นรูปผลิตภัณฑ์ |
|
24.0 |
9 |
การเตรียมเคลือบ |
|
12.0 |
10 |
การเผา |
|
6.0 |
|
รวมทฤษฎี-ปฏิบัติ |
12.0 |
78.0 |
|
Man-Hours |
90.0 |
-